MUHAMMAD NASIR AL-DIN AL-ALBANI DAN . .

- -

MUHAMMAD NASIR AL-DIN AL-ALBANI DAN . .

METODOLOGI

I!_ADITH QA'!_F : SATU KAnAN SILSILAH AL-AHADITH AL-DA 'iFAH WA . .

AL-MA WDU'AH .

oleh

ROSHIMAH BINTI SHAMSUDIN

Tesis yang diserahkan untuk memenuhi keperluan bagi Ijazah Doktor Falsafah

Julai2010

PENGAKUAN

Saya akui karya ini adalah hasil kerja saya sendiri kecuali nukilan dan ringkasan yang tiap-tiap satunya telah sayajelaskan sumbemya.

5 Julai 2010 ROSHIMAH BINTI SHAMSUDIN

P-HD0007/05 (R)

PENGHARGAAN

~.;ll u-.;ll Alll F.

Alhamdulillah, setinggi-tinggi kesyukuran dipanjatkan ke hadrat Allah S.W.T. dan selawat serta salam ke atas junjungan nabi Muhammad s.a.w. kerana dengan rahmat

- -

dan kurnia-Nya maka penulisan tesis ini yang bertajuk Mu4ammad N~ir al-Din al-

- -

Albani dan Metodologi Penentuan ijadith Qa'if : Satu Kajian Silsilah al-A}Jadith al-

- -

J)a 'ifah wa al-Mawrfu 'ah telah dapat disempurnakan juga akhimya.

Pengkaji ingin mengambil kesempatan ini untuk mengucapkan setinggi penghargaan dan terima kasih kepada Pro£ Madya Mohd. Radzi Othman selaku penyelia utama tesis ini. Tanpa bimbingan, tunjuk ajar dan komen yang membina daripada beliau, pengkaji yakin penulisan tesis ini sukar disiapkan. Terima kasihjuga ditujukan kepada Dr. Hasanah Abd. Khafidz selaku penyelia bersama tesis ini.

Penghargaan juga ditujukan kepada pihak Universiti Sains Malaysia yang telah memberi peluang kepada pengkaji untuk melanjutkan pengajian ke peringkat ljazah Doktor Falsafah. Ucapan terima kasih juga ditujukan kepada para pegawai perpustakaan Universiti Sains Malaysia di atas segala bantuan yang telah diberikan.

Seterusnya, pengkaji ingin merakamkan penghargaan yang tidak terhingga kepada kedua ibu bapa yang dikasihi, Shamsudin Ahmad dan Halipah Saad yang senantiasa mendoakan yang terbaik untuk anakanda mereka. Pengorbanan dan sokongan padu mereka di sepanjang tempoh penulisan tesis ini dijalimkan tidak dapat pengkaji lupakan. Pengkaji juga terhutang budi yang tidak terhingga kepada adik,

Abdul Rahim Shamsudin yang telah bermurah hati menghulur bantuan bagi memudahkan lagi penyempurnaan tesis ini.

Selain itu, pengkaji juga ingin metnanjangkan ucapan jutaan terima kasih kepada Dr. Aiza Maslan yang sering memberi dorongan dan perangsang agar tesis ini dapat diselesaikan. Tidak dilupakan juga Dr. Shakirah Mat Akhir yang sudi memberi semangat dan motivasi kepada pengkaji agar meneruskan penulisan tesis hingga ke penghujungnya.

Terima kasih juga ditujukan kepada suami, Surahman Shamsuddin dan anak- anak yang disayangi iaitu Sarah Rifhani, Syaida Raihani dan juga Syafiah Rajihah yang telah berkongsi rasa suka dan duka di sepanjang tempoh pengajian ini berjalan.

Tidak: ketinggalan, ucapan penghargaan ditujukan kepada Dr. Suhaila Abdullah, Dr.

Salasiah Hanin, kedua ibu bapa mertua iaitu Shamsuddin Saibon dan Sapora Hanapi, kakitangan perpustakaan yang terlibat dalam kajian ini dan juga mana-mana individu yang telah terlibat secara langsung dan tidak langsung dalam menjayakan penghasilan tesis ini. Semoga Allah memberi ganjaran yang baik di atas segala sumbangan dan bantuan.

ROSHIMAH BINTI SHAMSUDIN UNIVERSITI SAINS MALAYSIA IDLAI 2010

ABSTRAK

- -

MUHAMMAD NASIR AL-DIN AL-ALBANI DAN METODOLOGI

.

.

. .

.

..QA 'IF AH WA AL-MA W..QU'AH.

Kajian ini merupakan penyelidikan terhadap metodologi penentuan .Qadith Q.a'tf yang

- - -

diaplikasikan oleh tokoh .Qadith kontemporari terkenal iaitu Mu.Qammad Na~ir al-Din al-Albffiii. Penelitian kajian difokuskan kepada karya al-Albffiii yang bertajuk Silsilah

- - -

al-AiJadith al-l)a 'ifah. Kajian tentang .Qadith Q.a'if dan kaedah penentuannya adalah

- - -

perlu memandangkan penyebaran .Qadith Q.a'if dan mawqu' masih berlaku dalam masyarakat Islam. F enomena ini memberi kesan negatif kepada masyarakat Islam dan boleh menyebabkan mereka mengamalkan ajaran yang tidak bersumberkan Rasulullah s.a.w secara sah. Dalam konteks ini, al-Albani memberi perhatian serius

- - ^{- -}

mengenai bahaya penyebaran .Qadith-.Qadith Q.a'if dan mawqu'. Bagi menangani isu ini, beliau menghasilkan karya yang dapat memudahkan umat Islam mengetahui .Qadlth-:Q.adlth Q.a'if dan mawqu' yang perlu dihindari oleh mereka. Karya ini merupakan salah satu karya beliau yang paling masyhur dan menjadi rujukan yang

- - -

penting dalam bidang :Q.adith. Namun dernikian, ketokohan al-Albani menjadi perbahasan. Justeru, kajian ini bertujuan mengkaji latar belakang hidup al-Albani dan proses pembentukan ilmu beliau hingga mampu melakar nama sebagai tokoh .Qadith tersohor. Selain itu, kajian ini bertujuan menyelidik penghasilan karya Silsilah a!-

- - - -

AiJadith al-l)a'ifah dan menganalisis metodologi yang diaplikasikan oleh al-Albani

- -

dalam penentuan .Qadith Q.a'if Kajian yang dijalankan ini merupakan penyelidikan kualitatif. Dua kaedah utama digunakan dalam kajian ini ialah pengumpulan data dan analisis data. Pengumpulan data dilakukan menerusi kaedah kajian kepustakaan.

Data-data dianalisis menerusi kaedah induktif, deduktif dan komparatif. Hasil kajian mendapati al-Albani merupakan ilmuan terkemuka yang memiliki ketokohan dalam bidang .Qadith. Ketokohan beliau terletak kepada keupayaan inteleknya menghasilkan karya yang berteraskan hujah-hujah ilmiah yang didapati daripada penyelidikan yang

- -

dijalankannya. Penemuan kajian menunjukkan Silsilah al-AiJadith al-l)a'ifah merupakan antara karya terbaik al-Albani yang boleh dijadikan rujukan untuk

- - - -

mengetahui .Qadith-"Q.adith yang berstatus qa'if dan mawqu'. Ini kerana metodologi yang diaplikasik:an oleh al-Albani dalam penentuan status .Qadith sebagai Q.a'if bertepatan dengan metodologi para ulama .Qadith terdahulu.

ABSTRACT

- -

MUJMMMAD

.

.

AL-J,JA 'IFAH WAAL-MA WJ,JU~

This study is a research on the ascertainment of weak :Qadith methodology appplied

- - -

by a well renowned contemporary :Qadith scholar Mu:Qammad Na~ir al-Din al-Albani.

The focus of this research is based on the works of al-Albani entitled Silsilah al-

- -

AJ;.adith al-pa 'ifah. The study on weak :Qadith and the methodology of determining weak :Qadith is needed due to the phenomenon of existing widespread of weak and fabricated alJ.adith in the Muslim community. This phenomenon brings negative effect on the Muslim community whereby it leads to the practice againsts Rasulullah s.a.w's genuine teachings. In this context, al-Albani gave serious attention to the danger of the widespread of these weak and fabricated alJ.adith. In oder to curb these abuses, al- Albani initiated his work to enable the Muslims to identify weak and fabricated alJ.adith that need to be rejected. This work of al-Albani represents his most famous work and is regarded as masterpiece in the field of:Qadith. Nonetheless his intellectual capabilities are debatebale. As such, this study aims to study al-Albani's background and the process of his knowledge development which led him to being recognised as an eminent authority on .Q.adith. Besides the above, this study aims to study his works on Silsilah al-AJ;.adith al-J,Ja'ifah and to analyse the methodology applied by al- Albani in ascertaining weak :Qadith. This qualitative study uses two main methodologies that are the collection of data and the analysis of data. The collection of data is done through library reseach methodology. The data obtained is then analysed using the inductive, deductive and comparative methodologies. Findings in this research reveal that al-Albani is indeed a great and renowned intellectual whose expertise is in the field of :Qadith. His intellectual prowess proved that he was able to produce works that were based on scholarly deliberations that were accomplished through research made. This study also finds that Silsilah al-AJ;.adith al-J,Ja'ifah represents amongst al-Albani's most notable works that can be made as a point of reference to identify the status of weak and fabricated :Qadith. This is because the methodology applied by al-Albani in ascertaining weak and fabricated :Qadith is in accordance to the methodology of early scholars of :Qadith.

SENARAIKANDUNGAN

HALAMAN

PENGAKUAN 11

PENGHARGAAN ¹¹¹

ABSTRAK v

ABSTRACT Vl

SENARAI KANDUNGAN Vll

P ANDUAN TRANSLITERASI xu

SENARAI SINGK.ATAN XIV

SENARAI JADUAL XV

BABSATU: PENDAHULUAN

1.1 Pengenalan 1

1.2 Pemyataan Masalah 3

1.3 ObjektifKajian 12

1.4 Kajian Terdahulu 13

1.5 Kepentingan Kajian 21

1.6 Skop Kajian 23

1.7 Metodologi Kajian 25

- -

BAB DUA: JMDITH QA'IF DAN KAEDAH PENENTUANNYA

2.1 Pengenalan

- -

2.2 Definisi I:Iadith :Qa'if 2.2.1 Dari Segi Bahasa 2.2.2 Dari Segi Istilah

- -

2.3 Periwayatan ijadith :Qa'if

- -

2.3.1 Kaedah Periwayatan I:Iadith Qa'if

- ^-

2.3.2 Hukum Meriwayatkan ijadith :Qa'if dan Menerangkan Kedaifannya

- -

2.4 Hukum Beramal Dengan I:Iadith :Qa'if

- -

2.5.Klasifikasi I:Iadith :Qa'if 2.5.1 Kategori Pertama:

28 29 29 30 37 39

43 51 63

Hadith Da'ifDisebabkan Sanad Tidak Bersambung

. .

2.5.1.1 Al-Mu'allaq 2.5.1.2 Al-Mursal 2.5.1.3 Al-Munqafi' 2.5.1. 4 Al-Mu'cjal 2.5.1. 5 Al-Tadlis

2.5.1.6 Al-Mursal al-Khafi 2.5.2 Kategori Kedua:

- ^-

I:{adith :Qa'ifDisebabkan Kecacatan Pada Perawi 2.5.2.1. Al-Mawcju'

2.5.2.2 Al-Matruk 2.5.2.3 Al-Mu 'al 2.5.2.4 Al-Mucffarib 2.5.2.5 Al-Maqlub 2.5.3 Kategori Ketiga:

- - -

I:Iadith :Qa'ifYang Disebabkan Percanggahan Dengan I:Iadith Lain 66 67 69 75 78 79 90

93 95 99 101 103 105

Yang Lebih Tinggi Martabat 109

2.5.3.1 Al-Syadh 109

2.5.3.2 Al-Munkar 111

2.5.3.3 Al-Mu$aJMaf dan al-Muljarraf 113

- -

2.6 Mengenalpasti lfadith D.a'ifMelalui al-Jar}J

Terhadap Perawi Pada Sanad 116

2.6.1 Definisi al-Jar}J 116

2.6.2 Kepentingan Ilmu al-Jar}J wa al-Ta'dil 119 2.6.3 Sejarah Perkembangan al-Jar}J 121 2.6.4 Tokoh-Tokoh Pengkritik Perawi 124

2.6.5 Karya-karya dalam al-Jar}J 126

2.6.6 Tahap-Tahap al-Jar}J 129

2.6.7 Metodologi Pentajri}Jan Perawi 132

- -

2.7 Mengenalpasti lfadith :Qa'ifMelalui Kaedah Naqd al-Matan 136

2.7.1 Definisi Naqd al-Matan 136

2.7.2 Sejarah Perkembangan Naqd al-Matan 137 2.5.5.3 Kaedah Ulama Ijacllth Dalam Mengesan

- -

lfadith :Qa'ifMenerusi Naqd al-Matan 139

- -

BAB TIGA : MlJiiAMMAD NA~IR AL-DIN Al-ALBANI .

3.1 Pengenalan 143

3.2 Sejarah Awal Kehidupan al-Albani 144

3.2.1 Nama Penuh dan Keturunan 144

3.2.2 Kelahiran 148

3.2.3 Latar Belakang Keluarga 150

3 .2.4 Latar Belakang Suasana Politik Albania

Pada Awal Kurun ke 20 153

3 .2.5 Penghijrahan dari Albania Ke Syria 156

3.3 Proses Pembentukan Ilmu al-Albani 163

3.3 .1 Latar Belakang Pendidikan Awal 163

3.3.2 Penglibatrui al-Albmrl Dalam Bidang ijadith 171 3.3 .3 Permasalahan Aqidah Dan Amalan Bidaah

Masyarakat Setempat 181

3.3.4 Gerakan Dakwah al-Albani 186

3.3.5 Majlis Ilmu 194

3.3.6 Penjelajahan Ilmiah 201

3.4 Komen-Komen Terhadap Gagasan.Dakwah al-Albani 216

3.5 Anak Murid al-Albani 227

3.6 Kematian Dan Wasiat 233

3.7 Khazanah Ilmu peninggalan al-Albani 237

3.7.1 Karya-Karya Yang Telah Diterbitkan 239 3. 7 .1.1 Karya-karya Yang Paling Masyhur 240

3.7.1.2 Karya-Karya Yang Masyhur 240

3. 7 .1.3 Karya-Karya Lain 244

3.7.2 Manuskrip-Manuskrip 247

3.7.2.1 Penulisan Karya Asli 247

3.7.2.2 Tal;qiq 250

3.7.2.3 Ta'Jiq 251

- -

3.7.2.4 Ta'Jiqdan Takhrij 251

3.7.2.5 TaliUij 251

3.7.2.6 Karya-Karya Yang Hilang 253

BAB EMPAT : METODOLOGI AL-ALBANI DALAM PENENTUAN

- - -

IJADITH ])A'IF DALAM KITAB SILSILAH AL-AlfADJTHAL-I}A WAH

4.1 Pengenalan

4.2 Pengenalan Kitab Silsilah al-Al}adith al-l)a 'ifah 4.2.1 Latarbelakang Karya

4.2.2 ObjektifPenulisan Karya 4.2.3 Kaedah Pemilihan I:Iadith 4.2.4 Kaedah Penyusunan I:Iadith 4.2.5 Kaedah Penulisan Karya

- - -

4.3 Metodologi al-Albani Dalam Penentuan I:Iadith I;>a'if

- - -

Dalam Silsilah al-Al}aditb al-l)a ~ifah

4.3.1 Metodologi Pertama: Menjejaki I:Iadith Daripada Sumbemya Yang Asli Atau Separa Asli Menerusi Proses

- -

Takhrij al-lfaditb

4.3.2 Metodologi Kedua: Menjelaskan Kedudukan Perawi Yang Membawa Kepada Mengetahui Kedudukan Sanad I:Iadith Secara Menyeluruh

4.3.3 Metodologi Ketiga: Melakukan Penjejakan Yang Luas Terhadap Turuq I:Iadith Yang Membuka Ruang Untuk

- - -

264 264 264 269 273 277 281

286

291

297

Meninjau Kewujudan Syawahid dan Mutabi~at 303 4.3.4 Metodologi Keempat: Menerapkan Kaedah 'Ulum

al-lfadftb dan Al-Jar]J wa a]-Ta ~djj 309

4.3.5 Metodologi Kelima: Tidak Mengabaikan Penilaian

Terhadap Matan I:Iadith 313

4.3.6 Metodologi Keenam: Perbincangan Ilmiah Berbentuk Ringkas dan Ada Yang Mendalam Mengikut Hukum Ulama

Terdahulu 317

4.3.7 Metodologi Ketujuh: Bersikap kritis Dalam Menilai

Maklumat-Maklumat Ilmiah 320

4.4 Pembetulan-Pembetulan ( c:--1-Y )Yang Dilakukan oleh al-Albani

- -

Dalam Penentuan I:Iadith I;>a'if 324

4.5 Kritikan Terhadap Metodologi al-Albani Menentukan Status

- - -

I:Jadith Sebagai J?a'ifDalam Karya Silsilah al-AJ;adith al-.Qaifah 339

BAB LIMA : PENUTUP

5.1 Basil Kajian 5.2 Saranan

BIBLIOGRAFI

356 362

365

PANDUAN TRANSLITERASI

Ejaan yang digunakan dalam tesis ini adalah berdasarkan sistem ejaan bam Bahasa Melayu.¹ Manakala perkataan-perkataan Arab dieja berdasarkan sistem transliterasi seperti berikut :

l.KONSONAN

Huruf Arab Huruf Latin Transliterasi

_)

j

t

a b t th J

4

kh d dh r z s sy

gh f q k

ContohAsal Contoh

sa'al badal tamr thawrah jamal l].adith khalid

<Ja'if madhhab Ralpnan zamzam sarah syams

~abr

<Jamir

!ahir

~ahir

'abd ghayr fiqh qadi ka's

1 Noresah Baharom (pnyt.), Kamus Dewan Edisi Ketiga, Dewan Bahasa dan Pustaka, Kuala Lumpur, 1996.

J 1

(> m

u

.J w

I> h

c; y

2. VOKAL

1. Vokal Pendek

HurufArab HurufLatin Transliterasi

a

1

u

2. Vokal Panjang

Huruf Arab Huruf Latin Transliterasi

3. Diftong

I ItS c;

.J

HurufArab Transliterasi

.J

c;

c;

.J

a

1

u

HurufLatin aw

~y 1 -

u

LHl

_}.A j.o

r.iJ

~.J

~ ..»'-":!

ContohAsal

J,.!

y...:..

y:iS

ContohAsal

ContohAsal J..,S

~

~.J - .J.k.

laban mizmar nawm

wa~l

halak yasir -

Contoh

fa'ala :Qasiba kutiba

Contoh

- -

katib, qaqa karim :Quruf

Contoh qawl

say~

raj'!

'adu

b.

Bil.

Cet.

et.al H hlm.

ibid J.

m. = no.

pnyt.

r.a s.a.w.

S.W.T=

t.th t.pt t.tp w

SENARAI SINGKATAN

bin Bilangan Cetakan

(dan kawan-kawan, lebih daripada tiga orang) Hijrah

halaman

ibidem (sumber yang sama, yang barn sahaja disebut) jilid

meninggal nombor penyunting radiyallah 'anh

~allallah 'alayh wa sallam Subhanahu wa Ta'ala tanpa tahun

tanpa penerbit

tanpa tempat penerbitan wafat

Jaduall.l Jadual1.2

SENARAIJADUAL

Peringkat al-Jarl} dan lafaz-lafaz Tajri}J Pandangan Al-Albani Terhadap sanadijadith

Halaman

131

347

BABSATU

BABSATU PENDAHULUAN

1.1 Pengenalan

Secara umumnya perkembangan 4adlth ¹ pada era globalisasi ini menyaksikan 4adlth- 4adith nabi s.a.w. terns tersebar dalam masyarakat Islam tanpa sekatan dan sempadan.

Tidak dapat dinafikan bahawa penyebarannya merupakan satu fenomena positif yang menandakan saranan Rasulullah s.a.w. agar 4adith disampaikan kepada orang lain sedikit sebanyak sudah terlaksana. Gesaan supaya penyebaran 4adith diteruskan dapat dilihat dalam 4adith berikut:

Maksudnya:

Maka hendaklah orang yang hadir menyampaikan kepada orang yang tidak hadir. Berapa ramai orang yang sampai kepadanya lebih memahami daripada yang mendengar.

Proses penyebaran 4adith dari satu generasi ke generasi yang lain telah memainkan peranan yang cukup besar untuk memastikan survival4acllth-4adlth nabi.

- - -

Di samping penyebaran 4adith secara lisan, pemuliharaan 4adith-4adith nabi diperkukuh lagi dengan usaha pengumpulan dan pembukuannya. Ekoran itu, lahirlah

1 Perkataan Q.adith berasal daripada Bahasa Arab. Daripada segi bahasa, perkataan Q.adith mempunyai beberapa pengertian, antaranya yang barn (al-jadid) iaitu lawan kepada yang lama (al-qadfin). Selain itu, perkataan ini daripada segi bahasa juga bermaksud perkhabaran (al-khabai') (Lihat : Abi al-Faql Jamal al-Din MuQ.ammad b. Mukarram b. Manz;~, Lisan al- 'Arab, Dar al-~adir, Beirut, t.th., j.2, him.

131, Majd al-Din MuQ.ammad b. Ya'qub al-Fayn]z Abadi, al-Qimlis al-Muhfj, MuQ.ammad 'Abd al- RaQ.man al-Mar'asili (pnyt.), Dar J.4ya' al-Turath al-'Arabi, Beirut, 1997, Cet. 1, j.l, hlm. 267).

Daripada segi istilah, Q.adith bermaksud sesuatu yang disandarkan kepada nabi s.a.w. daripada segi perkataan, perbuatan, perakuan (taqrii) dan sifat (Lihat : MaQ.mud ai-Ta4Q.an, Taysfr Mu~talal;. al- lfadith, Maktabah al-Ma'arifli al-Nasyr wa al-Tawzi', Riyadh, 1996, Cet. ke-6, him. 15, Nm al-Din 'Itr, Manhaj al-Naqd tf 'UJ1im al-lfadith, Dar al-Fikr al-Mu'a~ir, Beirut, 1997, Cet. ke-3, him. 26).

2 Abi 'Abdillah MuQ.ammad b. Isma'il al-Bukharl, $ai;.il;t al-Bukhiri wa ma'ah min Hadyu al-Siri Syarl;. Gharib $afti/;. al-Bukhiri, Khalil Ma'mlin SyiQ.a (pnyt.), Beirut : Dar ai-Ma'rifah, 2004, Cet. 1, Kitab al-Haj, Bah al-Khutbah Ayyam Minil, l}.adith no. 1741, hlrri. 468.

koleksi l;tadith yang disandarkan kepada nabi s.a.w yang muncul dalam pelbagai format penulisan dan penyusunan.

Dengan itu, umat Islam pada masa ini berpeluang mengetahui l;tadith-l;tadith nabi menerusi pelbagai karya yang telah dihasilkan. Pengetahuan mengenai l;tadith pada masa ini dapat dijangkau dengan lebih mudah khususnya menerusi pendekatan maya. Pelbagai Iaman web telah dibangunkan secara khusus untuk memuatkan l;tadith-l;tadith nabi s.a.w. yang sebelumnya terdapat di dalam kitab-kitab l;tadith yang muktabar.³ Justeru, dapatlah dikatakan bahawa penyebaran l;tadith yang berlaku secara giat menerusi jaringan internet menyumbang kepada perkembangan l}.adith pada era ini.

Selain itu, ledakan teknologi maklumat turut menghasilkan reka cipta aplikasi komputer yang mampu menukar kitab-kitab l}.adith ke dalam bentuk dokumen digital dan multimedia. Menerusi kemampuan digital seumpama ini, beribu-ribu buku l}.adith dapat dimuatkan dalam sekeping cakera padat.⁴ Fenomena yang tercetus ini menandakan satu anjakan telah berlaku dalam perkembangan l}.adith.

3 Kewujudan Iaman-laman web seumpama ini menyediakan ruang kepada umat Islam untuk menambah pengetahuan mereka mengenai perkara-perkara yang berkaitan dengan 4adith nabi dengan lebih mudah. (Mohd. Radzi Othman, Peranan Ilmu J:Iadith Dalam Menangani Isu-lsu Semasa, Seminar Antarabangsa Warisan al- J:Iadith, 8-9 Julai 2004, USM, Pulau Pinang, him. 16).

4 Mohd Zohdi Mohd Amin et.al, Pengajian Hadis di IPTA : Cabaran Di Era Globalisasi, Prosiding Seminar _Wari~<l!l Nabawi : Sunn~h dan Cabaran Semasa, 11-12 Julai 2007, 101 Resort, Putrajaya, him.

182. Iq.san Musa J:Iasan al-Rabi'i dalam kertas ketjanya telah menyenaraikan tajuk-tajuk cakera padat yang telah dihasilkan berkaitan dengan 4adith, antaranya Mawsu'ah al-J:Iadith al-Nabawi al-Syarif, al- Arba'lin al-Nawawiyah, al-Bayan min al-A4adith al-Muttafaq 'Alayh Bayn al-Bukharl wa Muslim, al- J:Iadith al-Nabawi al-Syarlfwa 'Ullimuh, Mawsu'ah Talib al-'Ilm al-Syar'i, al-Maktabah al-Alflyah li al-Sunnah al-Nabawiyah, Mawsu'ah al-A4adith al-J.?a'ifah wa al-Mawdu'ah, Maktabah al-Ajza' al- J:Iadithiyah, al-Mawsu'ah al-Dhahabiyah, Mawsu'ah al-Syamilah dan lain-lain (14san Musa J:Iasan al- Rabi~t al-A4adlth al-Nabawiyah Bayn al-Ma~?adir al-A~?liyah wa al-Aqra~? al-Madmajah Dirasah Ta4}iliyah Muqaranah, Prosiding Seminar Warisan Nabawi: Sunnah Applikasi Dan Cabaran Semasa, 11-12 Julai 2007,101 Resort, Putrajaya, hlm. 711-712.

Perbincangan mengenai perkembangan l).adith yang berlanjutan hingga kini tidak lengkap tanpa dikaitkan dengan peranan yang telah dimainkan oleh para tokoh yang berkecimpung dalam bidang ini. Dalam erti kata lain, para ulama l).adith ialah golongan yang terlibat secara langsung dalam perkembangan l).adith. Mereka memiliki aspirasi yang besar untuk memperkasa institusi l).adith sebagaimana yang pemah dikecapi pada zaman awal Islam. Oleh yang demikian dalam memartabatkan institusi l).adith, mereka berusaha dengan gigih untuk menjana semangat agar

- -

pengawasan yang teliti diberikan terhadap l).adith-l).adith nabi s.a.w bagi memastikan ketulenannya terns terpelihara.

Justeru, pada sepanJang kurun ini, terdapat ramai tokoh yang tampil menyumbang bakti dalam bidang Q.adith. ⁵ Antara yang paling menonjol ialah

- -

Mul).ammad Na~ir al-Din al-Albani (m.l420 H).

1.2 Pernyataan Masalah

- -

Meskipun terdapat anjuran daripada Rasulullah s.a.w. agar .Qadith-.Qadith disebarkan tetapi tidak: berrnakna penyebarannya pada masa ini tidak perlu diberi pengawasan dan pemantauan yang rapi. Ini kerana senario semasa memperlihatkan penyebaran

- -

.Qadith-.Qadith kepada masyarakat umum berlaku tanpa saringan. Dalam erti kata lain,

- -

.Qadith-.Qadith disampaikan tanpa mengambil kira kualitinya terlebih dahulu.

5 MujaJJid M. Bahjat dalam kertas kexjanya telah menyenaraikan lebih daripada 70 nama-nama tokoh dari pelbagai buah negara.yang berkecimpung dalam bidang .Qadith pada zaman mutakhir ini. Al- Albani adalah salah seorang daripada tokoh-tokoh berkenaan. ( M1Uabid M. Bahjat, Juhud al- Mu.Qaddithin fi Khidmah al-ljadith wa al-Sunnah al-Nabawiyah, Seminar Antarabangsa Warisan al- Ifadith, 8-9 Julai 2004, USM, Pulau Pinang, him. 173 - 185).

Oleh yang demikian, penyebaran l).adith-l)adith nabi tanpa membezakan antara l).adith yang berstatus ~al).il).⁶ dan l).asan⁷ dengan yang berstatus qa'ifl dan mawqu'⁹ seperti mana yang masih berlaku pada masa ini tidak wajar dibiarkan berterusan sama sekali. Ini kerana tindakan tersebut dikhuatiri boleh menyebabkan seseorang itu dikategorikan sebagai pendusta sebagaimana yang telah diberi peringatan oleh nabi dalam sebuah l)adith :

Maksudnya:

Cukuplah seseorang itu boleh dianggap berbohong andainya dia menceritakan setiap apa yang didengarinya.

Sehubungan itu, umat Islam disarankan berhati-hati apabila berhadapan

- -

dengan 4adith-4adith yang disandarkan kepada nabi bagi mengelakkan mereka terlibat berdusta dengan menggunakan nama nabi s.a.w. Ini kerana balasan bagi pendusta ke atas nabi sa.w. adalah sangat dahsyat seperti mana yang dapat difahami daripada sebuah l)adith :

Maksudnya:

Sesiapa yang berkata ke atas aku apa yang tidak aku katakan maka terimalah tempahan tempatnya daripada api neraka.

6 I.Iadith yang bersambung sanad hingga akhirnya melalui perawi yang 'adiJ dan qabi! tanpa sebarang syadh dan 'illah ( Lihat : Abi 'Amru 'Uthman b. 'Abd al-Ralpnan al-Syahrazllrl, Ma 'Iifah Anwa-, 'lim al-Qadfth, Milhir Yasin Fa41 et.al (pnyt.), Dar al-Kutub al-'Ilmiyah, Beirut, 2002, Cet. I, hlm. 79, Nill al-Din 'Itr, Manhaj al-Naqd, hlm. 242, Mu1).ammad 'Abd al-Salilm, al-Sunan wa al-Mubtadi'at, Dar al- Fikr, Beirut, 1990, hlm. 10).

7 I.Iadith yang bersambung sanad hingga akhirnya melalui perawi yang 'adil dan qab~t tetapi nilai qab~tnya kurang daripada perawi l).adith ~al).il). tanpa sebarang syadh dan 'illah ( Lihat: ~ubl).i al-~atil)., 'Ulum al-.Qadith wa Mu~talai;wh, Dffi. al-'Ilm li al-Malayin, Beirut, 1999, hlm. 156, Nm al-Din 'Itr, Manhaj al-Naqd, hlm. 264).

8 Definisinya akan dibincangkan dalam bab dua kajian ini.

9 Ibid

10 Abu al-I.Iusayn Muslim b. al-Ijajjaj al-Qusyairl al-Naisabllrl, $a/;Jil} Muslim bi Syar]J al-Nawawi, I:Iiizim Mul).ammad et.al (pnyt.), Dar al-I:Iadith: Kaherah, Cet.l, 1994, Bab al-Nahy 'an al-I:Iadith bi Kul rna Sami', l).adith no. 5, hlm. 107.

11Al-Bukhiiri, $a/;Jil} al-Bukhiri, Kitab al-'Ilm, Bab Ithm Man Kadhab 'ala al-Nabi s.a.w., hadith no.

109, hm. 102 ( Lihat :Al-Bukhari, $a/;1Jg al-Bukhiribi Syar]J

ai-Kinnini,Dar

114-116.

Di samping itu, tidak semua ]}adith yang sampai kepada umat Islam pada masa ini berstatus ~a4i4 dan ]}asan malahan ada juga yang berstatus qa'if dan mawqu'.

- - -

Penyebaran ]}adith-]}adith yang berstatus ~a]}i]} dan ]}asan tidak mendatangkan masalah daripada sudut kesahihan nisbahnya kepada nabi s.a.w. Bahkan umat Islam

- -

dituntut menjadikan ]}adith-]}adith daripada kategori berkenaan- di samping al-Quran - sebagai pegangan utama mereka dalam mempraktikkan apa-apa juga amalan.

Apa yang membimbangkan ialah penyebaran ]}adith-]}adith qa'if dan mawqu' dalam kalangan masyarakat Islam. Ini kerana penyebarannya mengundang implikasi yang negatif kepada umat Islam dan boleh menjurus masyarakat Islam mengamalkan sesuatu ibadah atau kepercayaan yang tidak bersumberkan Rasulullah secara sah.

Lantaran itu, amalan mereka dikhuatiri akan menjadi jauh tersasar daripada ajaran Islam yang tulen. Lebih membahayakan lagi ialah ditakuti mereka yang teijebak mencipta suatu amalan yang tidak pemah dirintis oleh nabi s.a.w. dalam soal ibadah dan akidah yang mengakibatkan mereka melakukan amalan yang diistilahkan sebagai bidaah.

Dalam konteks ini, tokoh-tokoh akademik di Malaysia menyedari bahaya

- - ^{- -}

penyebaran ]}adith-]}adith qa'if dan mawqu'. Sehubungan itu, penyebarannya disifatkan oleh Mohd. Radzi Othman dalam kertas keija yang bertajuk Peranan Jlmu lfadith Dalam Menangani lsu-lsu Semasa sebagai suatu pencemaran terhadap ajaran

- -

Islam yang mumi. Beliau turut mengulas yang kehadiran ]}adith-]}adith seumpama ini telah diserap masuk ke dalam buku-buku rujukan umat Islam hingga ke hari ini.¹²

12 Mohd. Radzi Othman, Peranan Ilmu l:fadith Dalam Menangani Isu-Isu Semasa, him. 16.

Ahmad Najib Abdullah dalam kertas kerjanya menyarankan umat Islam di negara ini diberi suntikan baharu agar lebih bertanggungjawab untuk memahami

- - -

kedudukan dan kemurnian };ladith setelah beliau melihat peyebaran l;ladith-l;ladith

- - -

khususnya l}adith-l;ladith mawqu' terns bertapak dalam masyarakat Islam. Perkara ini dinyatakan dalam kertas kerjanya :

Antara gejala negatif yang melanda umat Islam sejak seldan lama tersebarnya apa yang disebut sebagai hadith-hadith maudhu' atau hadith-hadith palsu di mana ia telah banyak membawa implikasi buruk kepada umat Islam baik dari segi aqidah, ibadat, pemikiran dan akhlak mereka. Walaupun ia ternyata membahayakan umat ini, namun ia tetap mendapat tempat di hati sebahagian mereka. Mengapa tidak, ia terus dikembangbiak oleh golongan-golongan tertentu termasuk juga sebahagian mereka yang berkelulusan agama yang gemar berceramah, berkuliah atau menu/is dalam ruangan-ruangan agama, malangnya mereka tidak cermat dalam mengambil atau merujuk kepada hadith-hadith, asalkan ia dianggap hadith maka ia adalah bahan yang mesti dipegangi tanpa perlu dikaji dan dipastikan kesahihannya walaupun ia adalah hadith palsu/¹³

Justeru, beliau menyeru semua pihak supaya memberi perhatian yang serius

- - - -

bagi menangani isu penyebaran l;ladith-l;ladith qa'if khususnya yang mawqu'

- -

· memandangkan l;ladith-l;ladith daripada kategori ini telah membanjiri kitab-kitab pusaka umat Islam dan telah mewamai sebahagian ibadat, pemikiran dan sikap orang- orang Islam di negara kita.¹⁴

Dalam konteks ini juga, Zulkifli Mohd. Yusoff dalam kertas kerjanya menyuarakan pandangan bahawa golongan pendakwah turut menyumbang kepada

- - -

penyebaran l;ladith qa'if dan mawqu' disebabkan sikap mereka yang kurang memberi

- -

perhatian terhadap status };ladith-l;ladith yang digunakan dalam bahan dakwah mereka.

Kenyataan beliau ini dapat dilihat :

13 Ahmad Najib Abdullah, Langkah-Langkah Mengenali I:Iadith Palsu, Seminar Antarabangsa Warisan al-I:Iadith, 8-9 Julai 2004, USM, Pulau Pinang, him. 61.

14 Ibid., him. 72.

Saya kerapkali bertemu pendakwah yang menyandarkan dengan mudah sesuatu perbuatan atau kata-kata kepada Rasulul£ah s.a. w. lalu menyatakannya sebagai hadithlsunnah tanpa mental;zqiqnya terlebih dahulu. Saya bertanya kepada diri sendiri apakah benar itu hadith/sunnah ataukah sekadar retorik dalam dakwah?¹⁵

Justeru, Mohd Asri Zainul Abidin dalam bukunya telah mengulas mengenai kewajipan memastikan kesahihan maklumat yang ingin disampaikan kepada

- -

masyarakat awam khususnya l}.adith-l}.adith yang disandarkan kepada nabi bagi mengelakkan berlakunya tokok-tambah dalam agama. Penerangan ini dapat dilihat:

Melalui saluran ini, kadangkala hadith-hadith yang tidak thabit terutama yang palsu, juga riwayat-riwayat yang tidak benar tersebar kepada orang ramai. Hasilnya mereka menerima perkar-perkara bukan agama tetapi mereka sangkakan agama. Oleh itu Ahli Sunnah menjadikan al-tathabbutl''~·i•fl atau membuat kepastian dalam sesuatu fakta, adalah asas dalam pengambilan sesuatu maklumat ... ¹⁶

- -

Isu penyebaran l}.adith-l}.adith qa'if dan mawqu' bukan hanya mendapat perhatian para akademik, bahkan turut dibincangkan oleh penulis-penulis lain. Mohd Yaakub Mohamad Yunus dalam artikelnya yang bertajuk Hadith Dhaif Kaji Ketulenan Dalil dalam Berdakwah mengakui wujud para penulis dan penceramah dalam negara yang tidak menitikberatkan ketulenan dalil-dalil yang digunakan oleh

- -

mereka. Akibatnya mereka mencemari hasil kelja mereka dengan l}.adith-l}.adith yang tidak bersumber daripada Rasulullah. Beliau selanjutnya menegaskan perlunya

- - - -

tindakan diambil bagi membendung penyebaran l}.adith-l}.adith qa'if dan mawqu'.

Gesaan beliau ini dinyatakan dalamartikelnya;

Justeru, satu tindakan yang bersepadu oleh ilmuan Islam di Malaysia perlu diambil demi untuk membersihkan hadith-hadith daif dan mawdu yang telah disebarkan di tengah-tengah masyarakat oleh mereka yang tidak bertanggungjawab. Ini merupakan satu agenda utama gerakan

15 Zulkifli Hj. Mohd. Yusoff, Peranan Institusi Pengajian Tinggi Dalam Kelangsungan Pengajian Hadis, Kelangsungan Pengajian Hadis Cabaran dan Masa Depan, Haziyah Russin et.al (pnyt.), Kolej Universiti Islam Antarabangsa Selangor, Selangor, 2006, Cet.l, him. 342.

16 Mohd. Asri Zainul Abidin, Menangkis Pencemaran Terhadap Agama & Tokoh-Tokohnya, Karya Bestari, Selangor, 2004, Cet.l, him. 11.

tajdid di Malaysia dan ia adalah satu usaha yang murni kerana terdapat ancaman yang keras dar~ada Rasulullah s.a. w. bagi mereka yang berdusta atas nama baginda. ⁷

Sementara itu, Adlan Abd. Aziz dalam artikelnya yang bertajuk Kesan Hadith Palsu dan Dhaif Terhadap Kehidupan Muslim telah menampilkan beberapa contoh

- - - -

l;tadith l;tadith qa'if dan mawqu' ; antaranya seorang suami tidak disoal kenapa beliau memukul isterinya, makan dua kali sehari termasuk dalam pembaziran, makan di pasar satu kehinaan, Allah tidak menyeksa orang-orang yang cantik wajahnya dan lain-lain lagi yang kesannya boleh menyebabkan umat Islam tersasar daripada landasan Islam yang tulen. Sehubungan itu, beliau menekannya pentingnya

- - ^{- -}

mengetahui kesahihan sesuatu }Jadith dan membezakan antara I;tadith-4adith ~al;til;t

daripada yang qa'if. Dalam hal ini, beliau menyimpulkan bahawa }Jadith ~al;ti4 sudah mencukupi tanpa perlu kepada yang qa'if.¹⁸

Rentetan itu, usaha pengkaji merupakan lanjutan daripada fenomena semasa

- -

yang dilihat memerlukan satu kajian ilmiah mengenai }Jadith qa'if yang diharapkan dapat memberi sumbangan bagi memperkaya lagi penyelidikan dalam usaha

- - - -

membendung penyebaran }Jadith- }Jadith qa'if dan mawqu' di negara ini.

- -

Pengkaji memilih untuk mengkaji metodologi penentuan l;tadith qa'if yang diaplikasikan oleh al-Alba.11i kerana merasakan beliau adalah antara tokoh yang dilihat paling menonjol dalam bidang l;tadith pada era ini, lebih-lebih lagi beliau dikenali

- - -

dengan usaha-usahanya memerangi penggunaan I;tadith qa'if dan mawqu'. Tambahan

17 Mohd Yaakub Mohd Yunus, Hadith DhaifKaji Ketulenan Dalil dalam Berdakwah, Majalah i, Ogos, 2007, him. 18.

18 Adlan Abd. Aziz, Kesan Hadith Palsu dan DhaifTerhadap Kehidupan Muslim, Majalah i, Mei 2007, hlm.69-70.

pula, pengaruh beliau juga dapat dirasakan di Malaysia. Maszlee Malik dan Hamidah Mat telah menyenaraikan al-Albani sebagai salah seorang tokoh mujaddid dalam bidang Q.adith pada zaman moden yang gigih melaungkan seruan dakWah agar umat Islam tidak berhujah menggunakan Q.adith-Q.adith qa'if dan mawqu'. Kenyataan ini dapat dilihat dalam artikel mereka :

Usaha ulama hadith zaman moden dan unik ini sememangnya tidak sah jika tidak dikategorikan dalam usaha tqjdid masa kini. Di kala umat Islam ramai yang senang dan lena diuliti sikap bertaklid dan berhujah menggunakan hadith-hadith palsu dan lemah, Nasiruddin al- A/bani bangkit menghidupkan semula tradisi hadith. Bukan hanya sekadar beliau berusaha mempopularkan pengqjian hadith dalam masyarakat, bahkan beliau telah memperkenalkan metod muhaddithin dalam menyikapi persoalan hukum seharian. Dari hasil usaha tajdid beliaulah usaha mentakhrij meniadi begitu po'Pular di dalam dunia

19 -

Islam.

Lebih penting lagi, al-Albani dipilih sebagai tokoh utama dalam kajian ini kerana pengkaji berpendapat ketokohan beliau masih menjadi perbahasan dan perdebatan. Seorang tokoh akademik iaitu MuQ.ammad Abu al-Layth dalam kertas keJjanya yang bertajuk Ta~J;if; al-lfadlth wa Taq'ifih

if

Selepas kami membincangkan mengenai kemampuan menentukan status hadith pada zaman-zaman mutakhir, dan kami telah lihat harus melakukan demikian menerusi pandangan-pandangan ulama bagi sesiapa yang berkemampuan dan kuat pengetahua_n'!ya, seterusnya sampailah perbincangan terhadap al-syaikh al-Albani, adakah beliau berkemampuan dalam l;adith dan ilmu-ilmunya at au pun tidak. ²⁰

Justeru, daripada aspek pendirian terhadap ketokohan al-Albani, beliau telah membahagikannya kepada tiga kategori iaitu i) yang mengikut dan menerima apa sahaja pandangan yang disuarakan oleh al-Albani, ii) yang menolak beliau dan

19 Maszlee Malik & Hamidah Mat, Umat Islam & Tajdid, September 2005, Majalah i, him. 28.

20 MID!ammad Abu al-Layth Syams al-Din al-Khayr .Ahadi, TEJ$f}ii; al-lfadfth wa Taif'lfih If a/-'U~lir al-Muta'akhkhirah al-Syaikh al-AJbinfNamudhajan, Gombak, Universiti Islam Antarabangsa, 2000, hlm.6.

ilmunya serta memberi peringatan terhadap orang lain mengenainya, iii) yang menganggap beliau adalah seorang ilmuan daripada kalangan ilmuan Islam yang memainkan peranan menyebarkan sunnah pada zaman ini dan golongan ini mempunym kepercayaan bahawa beliau adalah manusia biasa yang ada betul dan silapnya dan mereka juga mengambil manfaat daripada ilmu dan karya-karyanya.²¹

Selain itu, dalam sebuah kertas keija yang bertajuk Perihal Syeikh MulJ.ammad

- -

Na~iral-Din al-Albani Dalam Internet: Kesarjanaan, Sumbangan Dan Kritikan telah menyimpulkan bahawa memang jelas terdapat sikap pro dan kontra mengenai ketokohan dan kesaijanaan al-Albani dalam bidang :Qadith.²²

Kenyataan di atas sememangnya tidak dapat disangkalkan. Berdasarkan pemerhatian terhadap penulisan-penulisan yang dihasilkan mengenai al-Albani, jelas terdapat golongan yang mengiktiraf al-Albani sebagai tokoh :Qadith yang berwibawa dan tidak kurang juga yang mendakwa ·· beliau tidak memiliki kepakaran untuk berkecimpung dalam bidang ini. Dalam konteks ini, tokoh-tokoh yang memberi sanjungan terhadap al-Albani bukanlah calang-calang orang. Mereka terdiri daripada nama-nama besar, contohnya seperti Ibn Baz²³, Mu:Qib al-Din al-Khatib dan lain- lain.²⁴ Mereka adalah antara individu yang memberi pengiktirafan terhadap keilmuan al-Albani. Dalam hal ini, Ibn Baz ada menyatakan, maksudnya:

21 Ibid, him. 6-7.

22 Jasni Sulong et.al, Perihal Syeikh Mul}.aammad Na~ir al-Din al-Albani Dalam Internet: Kesarjanaan, Sumbangan Dan Kritikan, Kertas Ketja Seminar Keba.ilgsaan Tokoh-Tokoh I:Iadith Pasca Kurun ke 13 Hijrah: Kesarjanaan dan Sumbangan, Universiti Sains Malaysia, 28-29 Ogos 2007, him. 14.

23 Nama penuh beliau ialah 'Abd al-'Aziz b. 'Abdullah b. Baz. Dilahirkan di Riyadh pada tahun 1909.

Meninggal dunia pada 13 Mei 1999 pada umur 90 tahun. Pemah menyandang jawatan Mufti Besar Arab Saudi dari tahun 1993-1999. Mendapat anugerah Hadiah Antarabangsa Raja Faisal pada tahun 1981 (Lihat: (Atas Talian), (Akses 14 Ogos 2009), Kutipan daripada http://en.wikipedia.org/wiki/Abd-al-Aziz ibn Abd-Allah ibn Baaz ).

24 Sanjungan ulama lain terhadap al-Albani dapat dilihat dengan lebih terperinci dalam bah tiga kajian ini.

.. beliau dikenali di kalangan kami dengan akidah dan sirahyang baik serta meneruskan kesinambungan berdakwah kepada Allah S. WT Apa yang diusahakannya merupakan suatu penghargaan dalam memelihara i}adfth_ yang mulia_ dan menerangkan i}adith

.JaiJilJ

daripada yang (ja 'if dan mawqu' dan apa yang ditulis oleh beliau dalam buku-bukunya yang besar kesemuanya merupakan satu amalan yang dihargai dan memberi manfaat kepada umat Islam ... ²⁵

Manakala bagi pihak yang berusaha menyangkal kewibawaan yang dimiliki oleh al-Albani, antara bantahan yang disuarakan oleh mereka, maksudnya :

Maka tidak berhak bagi al-Albani mendaifkan _i}adith yang berstatus i}asan disebabkan wujud sanad lain yang cja 'it; maka sesungguhnya yang demikian itu bertentangan dengan apa yang telah ditetapkan oleh para ulama dalam bidang ini. l{_anakala daf?vaan bahawa i}adfth tersebut ber!entangan dengan i}adith yang ,Jai}jf;J, ma~a tidak ada as as kerana i}adith terse but bersifat umum dan i}adith-i}adith yang disangka

- - 26

oleh al-Albani sebagai pertentangan adalah berbentuk khusus ...

Justeru, bertitik tolak daripada perbincangan di atas, pengkaji merasa terdorong untuk melakukan kajian ilmiah mengenai al-Albani bagi mendapatkan gambaran yang jelas mengenai ketokohan beliau dalam bidang ]Jadith dengan

- -

mengkajinya daripada aspek penentuan status ]Jadith qa'if. Dalam hal ini, karya beliau

- -

yang bertajuk Silsilah al-Ai}adith al-J?a'ifah wa al-Mawqu'ah dipilih sebagai bahan kajian disebabkan ia merupakan salah satu daripada karya beliau yang paling besar, masyhur dan penting yang dilihat mampu memberi gambaran mengenai kewibawaan beliau dalam bidang ]Jadith.

Dalam konteks ini, Salim 'Ayd al-Hilali menamakan Silsilah al-Ai}adith al- J?a 'ifah ini sebagai salah satu daripada karya-karya al-Albani yang padat dengan

25 Mu~ammad b. Ibrahim al-Syaibani, Ijayih al-Albini wa Athiruh wa Thana-, al- 'Ulama-, 'Alayh, Markaz al-Makhtutat wa al-Turath wa al-Watha'iq, Kuwait, 2004, Cet. ke-2,j.2, him. 541. Pandangan Ibn

Baz

26 Isma'll M~ammad al-An~iiri, Ta~]Jil} Ijadith $alat al-Tarawjh 'Jsydn Rak'ah wa al-Rad 'ala- al- AlbinitiTa4'ifih, Maktabah al-Imam al-Syafl'i, Riyadh, 1988, Cet.ke-3, him. 40.

ilmu.²⁷ Begitu juga dengan Mul;lammad Abu al-Layth yang menyenaraikannya sebagai salah satu karya al-Albani yang terpenting?⁸ Al-Albani sendiri menyatakan

- -

kaedah-kaedah beliau dalam menentukan· status l;ladith sebagai Q.a'if dapat diteroka dalam karya ini?⁹ Berikutan itu, pengkaji berpandangan karya Silsilab al-Al]adlth al- l}a'ifah ini bersesuaian dijadikan bahan untuk mengkaji metodologi yang

- -

diaplikasikan oleh al-Albani dalam penentuan status };ladith sebagai Q.a'if.

1.3 ObjektifKajian

Tujuan kajian ini dihasilkan adalah bagi mencapai objektif-objektif seperti berikut :

- -

1. Mengkaji perkara-perkara yang berkaitan dengan l;ladith Q.a'if dan kaedah penentuannya.

2. Mengkaji latar belakang hidup al-Albani dan proses pembentukan ilmu yang dimilikinya hingga mampu melakar nama sebagai tokoh };ladith tersohor pada peringkat antarabangsa.

3. Menyelidik penghasilan karya Silsilah al-Al]adith al-l}a'ifah daripada aspek latar belakang dan metodologi penulisannya.

4. Menganalisis metodologi yang diaplikasikan oleh al-Albani dalam penentuan

- - -

status };ladith sebagai Q.a'if dalam karya Silsilah al-Al]adith al-l}a'ifah.

27 Salim 'Ayd al-Hilali, Juhud 'Ulama' al-l:fadith fi al-Qarnayn al-Thalith 'Asyar wa al-Rabi' 'Asya~ fi

Khidmah al-Sunnah al-Mutahharah, Kertas Kerja Jemputan Seminar Kebangsaan Tokoh-Tokoh l:fadith Pasca Kurun ke 13 Hijrah: Kesmjanaan dan Sumbangan, Universiti Sains Malaysia, 28-29 Ogos 2007, him. 12.

28 Mul}.ammad Abu al~Layth Symns al-Din al-Khayr Abadi, T~J;.il} al-lfadith wa Taif'ifih if a!-'U~lir al-Muta'akhirah al-Syaikh al-AJbiniNamudhajan, him. 9.

29 AI-Albani, DaifSunan Ibn M:ijah, al-Maktab al-Islami, Beirut, 1988, Cet. 1, him. 44.

1.4 Kajian Terdahulu

Setakat pembacaan pengkaji, belum ada kajian bertajuk Mul}.ammad Na~ir al-Din al-

- -

Albani dan Metodologi Penentuan J:Iadith Qa'if: Satu Kajian Silsilah al-AJ;.adith al-

- -

J?a<ifah wa al-Mawqu<ah.

Walau bagaimanapun, tidak dapat dinafikan bahawa penulisan mengenai al- Albani memang telah banyak dilakukan khususnya di Timur Tengah. Di Malaysia, penulisan mengenai beliau walaupun telah ada tetapi bilangannya agak minimum.

Berdasarkan penelitian pengkaji terhadap bahan-bahan bacaan tersebut didapati penulisan-penulisan mengenai al-Albani secara umumnya dapatlah dibahagikan kepada beberapa kategori seperti berikut :

1 ) Penulisan mengenai biografi al-Albani dan peijuangan beliau dalam bidang l}.adith.

2 ) Penulisan yang menggabungkan biodata al-Albani dan metodologi beliau dalam karya-karya tertentu.

3 ) Penulisan yang membuat bantahan terhadap al-Albani dan metodologi beliau dalam karya-karyanya yang tertentu.

4) Penulisan yang mempertahankan al-Albani dan metodologi beliau dalam karya- karyanya.

5 ) Penulisan mengenai al-Albani dengan sorotan kepada aspek-aspek tertentu yang berkaitan dengannya.

Kategori penulisan yang berkisar tentang biografi dan peijuangan al-Albani dalam bidang l}.adith lazimnya berbentuk deskriptif dan narratif. Secara umumnya penumpuan diberikan kepada latar belakang pendidikan, penglibatan dalam bidang l}.adith, penghasilan karya-karya ilmiah dan sebagainya. Bagi kategori ini, antara karya yang dihasilkan ialah oleh Mul].ammad Ibrahim al-Syaibani (Ifayah al-Albani

- - - 30 - -

wa Atharuh wa Thana' al-'Ulama' 'Alayh), 'Umar Abu Bakr (AJ-Imam al- Mujaddid wa al- 'Allimah al-Mul;addith Mul;ammad Na$ir al-Din al-Albam),³¹ Ibrahim al-'Ali (Mul;ammad Na$ir al-Dln al-Albani al-Mul;addith al-'Asr wa Na$ir

al-Sunnah),³² Mul}ammad al-Majdhub ( 'Ulama' wa Mufakkirlin 'Araftuhum ),³³ '~im b. 'Abdullah b. Ibrilhim al-Qaryuti (Kawkabah Min A 'immah al-Huda-)³⁴ 'Ali b. ij:asan al-ijalabi (Ma'a Syaikhina Na$ir al-Sunnah wa al-Dfn MulJammad Na~ir al-

- - - 35 - -

Din al-Albani Mujaddid al-Qam wa Mul;addith al- 'Asr ), Masyhur ij:asan (Juhud

- - - - - -

al-Imam al-Albani Na$ir al-Sunnah wa al-Din fi Bayan 'Aqidah Ahl al-Salaf al-

- - - - - - 36

$alil;Jn fi al-Iman Billah Rab al- 'Alamin ), Abu Nasir Ibrahim Abdul Rauf (The Biography of Great Muhaddith Sheikh Muhammad Nasirudin al-Albani)³⁷ dan sebagainya.

30 MD4ammad Ibriihim al-Syaibani, lfayih al-Albini wa Athiruh wa Thana-, al- 'Ulama' 'Alayh, Kuwait, Markaz al-Makhtutat wa al-Turath wa al-Watha'iq, 2004, Cet.ke-2.

31 'Umar Abu Bakr, AI-hnim al-Mujaddid wa al- 'AIIimah al-Muf.Jadclith Mul;.ammad Na~ir al-Din al- Albini,Bayt al-Afkar al-Dawiiyah, Ammar~, 2000.

32 Ibrilhim al- 'Ali, ~uf;.ammad Na~ir al-Dffl al-Albini al-Muhaddith al-'Asr wa Nasir al-Sunnah, Cet.

ke-3, Damsyik: Dar ai-Qalam, 2005.

33 Mll4ammad al-Majdhub, 'Ulama-' wa Mu!akldrun 'Araftuhum, Cet. ke-3. j. 1. Kaherah : Dar al- I'tisam, Kaherah, 1986.

34 'A~im b. 'Abdullah ai-Qaryuti, Kawkabah Min A 'immah al-Huda-wa Ma§abif; al-Duja~ t.pt., t.tp.,

2000, Cet. 1 ·

35'Aii b. I:Iasari al-I-Jalabi, Ma'a Syaikhffla-Na~ir al-SUI1IJah wa al-Dffl Muf;.ammad Na~ir al-Dffl al- Albini Mujaddidal-Qam wa Muf;.addith al- 'Asr, t.pt.: Jordan, 1999.

36 Masyhm I:Iasan, luhud aJ-hnim al-Albini Na~ir al-Sunnah wa al-Din if Bayin 'Aqldah Ahl al-Salaf al-$alil/n if al-Imin Billah Rab al- 'Alamffl, Dar al-Atharlyah, Cet.l, 2007, (Atas Taliari), (Akses 5 Mei 2009), Kutipari daripada: http://www.mashhoor.net.

37 Abu Nasir Ibrahim Abdul Rauf & Abu Maryam Muslim Ameen, The Biography of Great Muhaddith

Sheikh Muhammad Nasirudin al-A/bani, Darussalam, Riyaq, 2007. ·

Memandangkan karya-karya berkenaan lebih menjurus kepada riwayat hidup al-Albani, secara jelasnya bermakna tiada perbincangan secara khusus . mengenai metodologi beliau dalam penentuan l).adith qa'if dalam Silsilah al-Al}adith al-l)a'ifah.

Walau bagaimanapun, terdapat dua buah karya³⁸ yang membuat sorotan terhadap kitab Silsilah al-Al}adith al-l)a'ifah, tetapi bersifat umum dan ringkas tanpa perbahasan mengenai metodologi yang diaplikasikan oleh al-Albani dalam penentuan

- -

l).adith qa'if.

Bagi kategori penulisan yang menggabungkan perbincangan mengenai riwayat hidup al-Albani dan metodologi yang diterapkan dalam karya beliau yang tertentu, terdapat beberapa buah penulisan telah dihasilkan, tetapi setakat pembacaan pengkaji belum ada kajian yang melibatkan metodologi al-Albani dalam menentukan l).adith qa'if dalam kitab Silsilah al-Al;adith al-l)a'ifah. Antaranya oleh Azwira Abdul Aziz (al-Albani dan Metodologi Pemahaman lfadith Hukum Kajian khusus Pada KJtab Silsilah al-Al;adith al-$ai;.il;ah wa Syai' min Fiqhiha- wa Fawa-'idiha)/⁹ Alwi Shabudin (Metodologi al-Albini dalam $ifat $alat al-Nab1),⁴⁰ Ibrahim Olatunde Uthman (The Socio-Religious Status of Muslim Women In Yoruba Land With Reference To The WorkofShaykh al-Albani)^41, Husni Hanafi (Al-AJ;adith al-Waridah

- - - - -

11 KJtab $ifah $alah al-Nabi s.a. w. li Syaikh al-A/bani : Dirasah Naqdiyah

38 Iaitu buku-buku yang dihasilkan oleh al-Syaibaul dan Ibr~im al-'Ali.

39 Azwira Abdul Aziz., Al-A/bani dan Metodologi Pemahaman Ifadfth Hukum Kajian Khusus Pada Kitab Silsilah al-AJ;adith af-$al;il;ah Wa Syai' min Fiqhiha- wa Fawa-'idihi, Tesis Jjazah Doktor Falsafah, Universiti Kebangsaan Malaysia, 2005.

40 Alwi Shabudin, Metodologi al-A/bani dalam $ifat $alat al-Nabi, Latihan Ilmiah, Universiti Sains Malaysia, 2009.

41 Ibrahim Olatunde Uthman, The Socio-Religious Status of Muslim Women In Yoruba Land With Reference To The Work of Shaykh al-A/bani, Tesis Jjazah Doktor Falsafah, Universiti Islam Antarabangsa, 2005. Tesis ini kemudiannya telah diterbitkan dalam bentuk buku dengan tajuk Muslim Women of Nigeria and the Feminist Discourse of Shaikh al-A/bani pada tahun 2008 oleh Universiti Islam Anwabangsa.

Tai;.Jiliyah)⁴² dan lain-lain. Jelas bahawa tidak ada pen~lisan mengenai metodologi al- Albani untuk menentukan status :Qadith sebagai qa'if dengan tumpuan khusus terhadap karya Silsilah al-A]Jadith al-I)a 'ifah.

Banyak karya telah dihasilkan bagi kategori penulisan yang membuat kritikan⁴³ terhadap metodologi al-Albani. Antaranya ialah 'Abdullah b. Mu:Qammad b.

- - -

Alp:nad al-Duwasyh dalam karyanya yang bertajuk Tanbih al-Qari' li Taqwiyah ma I)a'afah al-Albini wa Yalih Tanbih al-Qirf' Ji Taq'lf ma- Qawwih al-Albani⁴⁴ Kritikan beliau terhadap penilaian status :Qadith yang telah dibuat oleh al-Albani tidak

- - -

tertumpu kepada :Qadith-:Qadith yang terdapat dalam Silsilah al-A]Jadith al-I)a 'ifah

- -

sahaja bahkan turut merangkumi :Qadith-:Qadith daripada karya-karya al-Albani yang lain. Demikian juga dengan karya yang dihasilkan oleh I:Iasan al-Saqqaf yang bertajuk Tanaquqat al-Albini al- Wafpf;at ⁴⁵ Pengarang buku ini cuba mengkritik metodologi penentuan :Qadith yang diaplikasikan oleh al-Albani dalam karya-karya beliau tanpa penelitian khusus terhadap Silsilah al-A]Jadith al-I)a'ifah.

Bagi kategori penulisan yang mempertahankan metodologi al-Albani pula antaranya ialah seperti yang dihasilkan oleh 'Abdullah Fahd al-Khalifi dalam bukunya yang bertajuk al-Tawtiq al-Rabbiniti al-Dhab 'an al-Allimah al-Albini ⁴⁶

42 Husni Hanafi, Al-.AJ;acHth al- Wandah ti Kitab $ifah $alflh al-Nabi s.a. w. Ji Syaikh al-Albini:

Dirisah Naqdfyah Tal}Iilfyah, Latihan Ilrniah Universiti Islam Antarabangsa, 2005.

43'Abdullah b. Mu~arnrnad al-Sy~~ani dalarn bukunya telah rnenyenaraikan 57 buah buku yang rnembuat kritikan terhadap al-Albani daripada pelbagai aspek ( Lihat : 'Abdullah b. Mu~ammad al- Syamrani, Thabat Mu'allafat al-Muf;addith al-Kablr al-Imam Mul;ammad N~ir al-Din al-Albini, him. 75-82 ).

44 'Abdullah b. M~amrnad b. Al).rnad al-Duwasyh, Tanbih al-Qari' li Taqwfyah Ma-pa 'afah al-Albini wa Yalih Tanbih al-Qin-, li Tacj'lf Ma- Qawwih al-AibinZ t.pt., t.tp., t.th., (Atas Talian), ( Akses 12 Julai 2009), Kutipan daripada: http://saaid.net/book!open.php?cat= 9l&book=3214.

45 J:lasan al-Saqqaf, TanaqU<jat al-Albani al- Wacji]Jat fima Waqa 'a Jah ti TB$-'lllJ ai-A]Jadith wa Tag'itiha-Min Akhta-, wa Ghalatat, Dar al-Irnam al-Nawawi, Amman, 2005, Cet. ke-10.

46 'Abdullah Fahd al-Khalifi, al-Tawfiq al-Rabbini tial-Dhab 'an al-Allimah al-Albini, Kuwait, 1429

H.

Pengarang buku ini mengupas kritikan yang dibuat oleh Ijasan al-Saqqaf dalam jilid satu kitab Tanaqucjat al-Albani al- Wa{ft]Jat terhadap metodologi al-Albani dalam penentuan status l}adith. Perbincangan dalam buku ini menyerituh aspek penentuan

- -

status l}adith sebagai qa'if dan juga ~al}il} yang dilakukan oleh al-Albani. Ini

- -

menandakan pengarangnya tidak memfokuskan l}adith-l}adith yang terkandung dalam Silsilah al-Al;.adith al-I;Ja 'ifah sahaja, tetapi melibatkan l}adith-l}adith daripada karya-karya al-Albani yang lain. Terdapat beberapa buah buku lagi yang mempertahankan metodologi yang diaplikasikan oleh al-Albani dalam perbincangan yang dihasilkan dalam penulisan mereka, antaranya seperti 'Abd al-Razzaq b.

- - - - ^-

Khalifah al-Syayaji (Kalimah al-lfaq fi al-Difa' 'an 'Alam al-Ummah Mui}.ammad

- - - -47 - - - - - -

Na,Jir al-Din al-AlbanJ) Samir Amin al-Zuhayri (Fati}. al-Bari fi al-Dhab 'an al-

- - - - - --48

Albani wa al-Rad 'ala Isma'il al-An-Jan) dan lain-lain, namun tiada soroton khusus terhadap. metodologi dalam Silsilah al-AJ;.adith al-I;Ja 'ifah.

Selain itu, ada juga penulisan yang membuat sorotan terhadap aspek tertentu yang berkaitan dengan al-Albani. Antara penulisan dalam negara dalam kategori ini

- -

dihasilkan oleh oleh Roshida Osman dengan tajuk Syeikh Mui}.ammad Na,Jir al-Din a]- AlbinT : Sumbangannya dalam Hadis. ⁴⁹ Dalam latihan ilmiah ini, beliau telah membuat ulasan terhadap karya-karya al-Albani termasuk juga Silsilah al-AJ;.adith al- I) a 'ifah, namun perbincangannya bersifat umum, malahan digabungkan ulasannya dengan kitab Silsilah al-Al;.adith al-$ai}.ii}.ah. Idris Sulaiman dalam latihan ilmiahnya

47 'Abd al-Razzaq b. Khaiifah al-Syayaji, Kalimah al-lfaq tF al-Difa-, 'an 'Alam al-Ummah MufJ.ammad Na~ir al-Din al-Albini;

Dar

48 Samir Arnin al-Zuhayri, Fat]J al-Biri fi al-Dhab 'an al-Albini wa al-Rad 'ala-Isma-,i.t al-An~ii£ t.pt., Riyadh, 1410 H, Cet 1.

49 Roshida Osman, Syeikh Mul;.ammad Na~ir al-Din al-Albini: Sumbangannya dalam Hadis, Latihan Ilmiah, Universiti Malaya, 2004.

- -

yang bertajuk DakwahSyeikh Na~iruddin al-Albani" Satu Kajian Terhadap Asas dan Metodologinya⁵⁰ menjalankan kajian daripada perspektif dakwah al-Albani.

Sementara di luar negara pula, 'Abdullah b. Mul}ammad al-Syamrani telah menghasilkan penulisan yang bertajuk Thabat Mu'aJJifat al-Mul;addith al-Kabfi- al-

- - - - - - --51

Imam MuJ;ammad Na_sir al-Din al-Albani al-Ama 'u_ti. Beliau telah menyenaraikan karya-karya ilmiah al-Albani di samping mengemukakan maklumat-maklumat yang berkaitan dengannya. Namun, tiada penulis yang memfokuskan kepada metodologi

- -

al-Albani dalam penentuan status l).adith sebagai qa'if dalam Silsilah al-Al}adith al- l)a'ifah.

Tidak dinafikan terdapat penulisan yang cuba mengaitkan al-Albani dengan

- - -

metodologi penentua.'l l).adith qa'if. Dalam hal ini, Mul}ammad Abu al-Layth dalam

- - - ^{- -}

kertas kerjanya yang bertajuk T~./;ilJ al-lfadith wa Tarf'ifih fi 'U~ur al- Mula 'akhkhirah al-Syaikh al-Albini Namudhajan⁵² menjadikan al-Albani sebagai tumpuan kajian sebagai tokoh zaman mutakhir yang menjalankan penilaian terhadap status l).adith, namun perbincangan tersebut masih terbatas memandangkan

- -

perbincangan mengenai metodologi penentuan l).adith qa'if digabungkan dengan

- -

metodologi penentuan l).adith ~al).il).. Lebih-lebih lagi, tiada percubaan mengaitkannya dengan kitab Silsilah al-Al}adith al-l)a'ifah secara khusus. Begitu juga dengan karya yang dihasilkan oleh Mul}ammad al- 'Aris yang bertajuk Manhilj al-Syaikh al-Albani

ti

50 Idris Sulaiman, Dakwah Syeikh Na~iruddfn al-Albani· Satu Kajian Terhadap Asas dan Metodologinya, Latihan Ilmiah, Universiti Kebangsaan Malaysia, 2009.

51 Abu Mul).ammad 'Abdullah b. Mul;tammad al-lfawaii al-Syamraui, Thabat Mu'aJiifat al-Mu/.laddith al-Kablr al-Imim Mu]Jammad Nipir al-Din al-AibiniaJ-Ama-'u/i, Dar Ibn Jawzi, Dammam, 1422 H.

52 Mu!;t~ad ~bu al-Layth, Ta~]Ji]J al-Jfadith wa Talj'iflh If al-'U.sl1r al-Muta'akhkhirah al-Syaikh al-Albani Namudh!:ifan. .

53 Mu!;tammad al-' Aris, Manh!:if al-Syaikh al-Albini If al-T~]Ji1} wa al-Talj'ifwa Tayslr a/-Wu~d ila- al-Ifaqiqah, Dar al-Ylisuf: Beirut, 2001.

yang dijalankan oleh 'A'isyah al-Gharabili yang bertajuk Manhaj al-Albani

ti

al-Jfadith wa Tacj'iflh⁵⁴ yang tidak memberi tumpuan secara khusus terhadap metodologi al-Albani dalam Silsilah al-Al}adith al-J)a 'ifah.

Antara penulisan yang memberi fokus secara khusus terhadap Silsilah al- AJ;adith al-J)a'ifah yang dihasilkan oleh al-Albani, antaranya adalah seperti berikut:

- - -

1. 'Abd al-Latif b. Mul].ammad b. Al).mad Abi Rabi' memberi perhatian terhadap Silsilah al-.AJ;adith al-l)a 'ifah dengan menghasilkan karya yang bertajuk NlJ?mn al- Fara-'id Mimma-

ti

- -

Silsilah al-Al;adith al-$al]i]Jah. Buku ini memetik maklumat-maklumat dihasilkan

- ^-

oleh al-Albani yang berkaitan dengan l].adith-l].adith yang terdapat dalam dua buah karya berkenaan. Tiada ulasan yang diberikan mengenai metodologi al-Albani dalam karya berkenaan sama ada daripada segi penulisan mahupun penentuan status l].adlth.

- - - -

2. Mul].ammad Sy$atah al-Sakandari Abu Mul].ammad al-Alafi menghasilkan karya bertajuk al-Ta 'aqqub al-Mutawani 'ala-al-Silsilah al-J)a ifah li al-Albani Kitab Riya{j

al-$ali]Jln.⁵⁶ Karya ini membuat kritikan terhadap beberapa kaedah yang diguna pakai

-

oleh al-Albani dalam penentuan status l].adith sebagai qa'if dengan tumpuan kepada

- -

l].adith-l].adith yang dimasukkan al-Albani ke d